नेपाली कांग्रेस चुनावी मैदानमा दलित आरक्षण तर्फका केन्दीय सदस्य उम्मेद्वार ३० जना

नेपाली कांग्रेस चुनावी मैदानमा दलित आरक्षण तर्फका केन्दीय सदस्य उम्मेद्वार ३० जना

नेपाली कांग्रेस १२ औं महाधिवेशनमा चुनावी मैदानमा केन्दीय सदस्य उम्मेद्वार (दलित आरक्षण तर्फ) पदको लागि २५ जना र केन्दीय सदस्य उम्मेद्वार (दलित आरक्षण महिला तर्फ) पदको लागि ५ जना उत्रिएका छन्।
केन्दीय सदस्य उम्मेद्वार (दलित आरक्षण तर्फ) पदको लागि:
१ मदनलाल खत्वे
२ मिन विश्वकर्मा
३ सक्तलाल विश्वकर्मा
४ भिमलाल गहतराज
५ विजुल विश्वकर्मा
६ देवनाथ पासवान
७ खड्ग वहादुर विश्वकर्मा
८ सुशील कुमार परियार (सुशील सेवा)
९ ईस्कीलाल पासवाल
१० राम सन्दर महरा (चमार)
११ टेक वहादुर रैका (आउजी)
१२ मुक्त वहादुर महते
१३ हरिशरण नेपाली
१४ वंगाली हजारा
१५ शम्भु हजारा दुसाद
१६ प्रताप राम लोहार
१७ लाल वहादुर परियार
१८ लोक वहादुर विश्वकर्मा
१९ स्थिर वावु परियार
२० कृष्ण सिंह परियार
२१ जिवन परियार
२२ लिलमान परियार
२३ दल वहादुर विश्वकर्मा
२४ मान वहादुर विश्वकर्मा
२५ मोहन वहादुर परियार
केन्दीय सदस्य उम्मेद्वार (दलित आरक्षण महिला तर्फ) पदको लागि:
१ राजन वि.क.
२ सुजाता परियार
३ कविता कुमारी सरदार (वाँतर)
४ राधिका भुजेल
५ आशा वि.क.

दलित भएकै कारण गयो जागिर

आफूमाथि भएको ज्यादती र शोषणको विरोधमा आवाज उठाउँदैमा आफ्नो खाइपाई आएको जागिर नै चट हुन्छ भनेर शङ्कर पासवानले सायदै सोचेका थिए ।  तर मधेसी दलित भएकै कारण र आफूमाथि गरिएको छुवाछुत, भेदभावजन्य एवम् यातनापूर्ण अमानवीय व्यवहारविरुद्ध मुख खोलेकै कारण उनले जागिरबाट हात धुनुपरेको छ । सुनसरी–५ का शङ्कर पासवानको यो यथार्थ सुन्दा कथा झै लाग्नसक्छ, तर नौ महिनादेखि राजधानीमा भौँतारिँदै हिँडेका उनको दैनिकीलाई बुझे छर्लङ्ग हुन्छ ।
विसं. २०५० सालमा नेपाली सेनामा जागिर खाएका पासवान दलित जाति भएकै कारण आफूमाथि भएको छुवाछुत र अमानवीय यातनापूर्ण व्यवहारविरुद्ध आवाज उठाउँदा २०५६ सालमा जागिरबाट निकालिए ।
सेनाको कनिष्ठ सिपाही दर्जामा जागिर खाएका पासवान खाना खाने बेलामा यातना सहन बाध्य हुन्थे, जतिबेला उनी धनकुटाको सल्लेरी छाउनीमा कार्यरत थिए ।
“म जागिरमा छँदा जहिले पनि त्यहाँ अमानवीय व्यवहार हुन्थ्यो ठूलाले सानालाई र पुरानाले नयाँलाई हेप्ने परिपाटी त सामान्य थियो, तर म दलित मधेशी भएकाले खाना खाने बेलामा जहिले पनि छुवाछुत गरिन्थ्यो । किन यसो गरिन्छ भनेर आवाज उठाउँदा जवाफमा उनले अनेकौँ यातना पाउँथे अन्ततः जागिर नै चट भयो ।”– पासवानले भने ।
खानाखाने समयमा मात्र हैन पासवानले अन्य कार्यमा पनि उत्तिकै छुवाछुत र भेदभावयुक्त व्यवहारको सिकार हुनुप¥थ्यो ।
साधारण लेखपढ मात्र गरेका पासवान हिम्मतका साथ आफूमाथिको पीडा उजागर गर्न खोज्दा जागिरबाट निकाला मात्र भएनन् पाउनसम्मको यातना पाए ।
कहिले सिंहदरबार मूलढोकाका अगाडिको पेटी, कहिले बबरमहलको विश्रामस्थल त कहिले बागमती झोलुङ्गे पुलमुनि समय काट्नु यतिबेला उनको दैनिकी बनेको छ ।
“दलित भएको र छुवाछुतजन्य व्यवहार र यातनाको बारेमा कुरा उठाउँदा आफ्नो जागिरै गुमाउनु प¥यो” पाँच दिनदेखि भोकै अवस्थामा ललितपुर यूएन पार्कसँगैको पुलमनि भेटिएका पासवानले भने ।
पहिला सिंहदरबार गेट अघिल्तिर सुत्ने गरेकोमा सुरक्षाकर्मीले लखेटेपछि अहिले पुलमुनि बस्दै आएको उनले बताए ।
“पछिल्लो समयमा यहाँ बस्दै आएको छु । पानी पर्दा असाध्यै समस्या हुन्छ । एकचोटी त बागमतीमा आएको भेलले राति सुतेको अवस्थामा कसो बगाएन”–उनले भने ।
पछिल्लो समयमा यूएन पार्कसँगै बागमतिको झोलुङेगे पूलमुनि बस्दै आएका पासवानसँग सामानका नाममा एकमात्र पकाउने डेक्ची छ । यसैमा उनी पकाउने र प्लास्टिकमा राखेर खाने गर्दै आएका छन् । दैनिक एकछाक मात्र खान वाध्य छन् ।
काठमाडौंमा करिब सय ठाउँमा काम गरेपनि कहीँ पनि दिगो रूपमा टिक्न सकेनन् पासवान ।
सेनाको जागिरबाट निकाला भएपछि उनले दुई वर्ष नेपाल टेलिकममा भनसून गराएर जागिर खाए । सूर्यटोवाको कम्पनीमा दुईवर्ष सुरक्षा गार्डको काम पनि गरे ।
तर समयक्रमसँगै उनको जीवनमा अकल्पनीय ठूलो सङ्कट आइलाग्यो । २०५६ सालमा श्रीमतीसँगको झगडामा श्रीमतीको मृत्यु भएपछि हत्याको अभियोगमा उनले सात वर्ष जेल सजाय काट्नुप¥यो ।
पासवानका दुईवटा श्रीमती भएकोमा एकको हत्या भयो र दोस्रोको पक्षघातका कारण निधन भयो । उनका दुई छोरी हाल सिरहामा आफन्तकहाँ बस्छन् ।
पासवानले २०६२ सालतिर जेलमुक्त भएपछि सिकर्मी र डकर्मी काम गरे । यतिबेला कवाडी सामान सङ्कलन गर्दै दैनिक ३० देखि १५० सम्म कमाएको आम्दानीबाट निक्कै कष्टपूर्ण एक्लो जीवन बिताइरहेका छन् ।
    अन्य सम्पत्तिको नाममा ऊसँग नागरिकता र सेनाको परिचयपत्र थियो । ती पनि राति सुतेको अवस्थामा चोरी भयो ।
आफूलाई भूमिहीन भनी परिचय दिने पासवानको बाबुको नाउँमा इटहरीमा १३ धुर जग्गा रहेको र त्यसलाई अहिले आफन्तले मिचेर खाएको उनी बताउँछन् ।
पासवानका सात जना दाजुभाइमध्ये एक सशस्त्र प्रहरीमा जागिरे थिए । दुर्घटनामा उनको मृत्यु भएको थियो भने बाँकी अरू सबै सुकुम्बासी छन् ।
जातीय छुवाछुतको नाउँमा राजनीति गर्ने र गैरसरकारी संस्था चलाउनेलाई पासवानको बास्तविकता बुझ्न फुसर्द छैन । पासवानजस्ता पीडित नागरिकको दुर्दशाप्रति राज्यबाट कहिले दृष्टि पुग्ला नपुग्ला भन्न सकिंदैन ।
श्रोत: http://mechikali.com

---

"सम्पूर्ण नेपालीहरुमा हिन्दूहरुको महान पर्व बडा दशै एवम्  शुभदिपावली को अवसरमा

‘जातीय छुवाछुतको अन्त्य गरौँ, विभेदरहित समतामूलक समाज निर्माण गरौँ’ भन्दै 

 हजुरले चालेका पाईलाहरु सधैं सफलताको सिखर चुम्न सकोस

 भनी "दलित समुदाय बिकाश केन्द्र कास्की" को तर्फबाट हार्दिक मंगलमय शुभकामना ब्यक्त गर्दछौ ................,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

"दलित मुक्तिका लागि दलित वर्गहरु नै सक्रिय भएर अगाडि आउनुपर्छ।"

        

                                                      लेखक:-डिल्लीराम भण्डारि

     समाजमा  हुने दलित गैरदलितबीचको विभेद, लैंगिक विभेद, जातीय तथा धार्मिक विभेदलगायतका कारण मानिस हरुमा एकआपसमा वितृष्णा र द्वन्द्व जन्माउँदो रहेछ ।'समाजमा  सामाजिक तथा सांस्कृतिक संस्कारका कारण हुने द्वन्द्वलाई कम गरी शान्ति र मेलमिलापपूर्ण समाज बनाउने   र समाजमा  छुवाछुत र लैंगिक हिंसाविरुद्ध विद्यालयमा बालबालिकालाई कक्षा चलाउने, घरदैलोमा पुगेर गाउँलेलाई सम्झाउने, सहभोजको आयोजना गर्ने, दलित र, गैरदलित बीच हात मिलाउने, समूहगत रूपमा छलफल गर्ने दलित समुदाय बिकाश केन्द्रको उद्देश्य हो । यसले गर्दा परम्परागत रूपमा रहेको जातीय विभेद र छुवाछुत गर्ने प्रचलनमा केही कमी आउन थालेको छ । सामुदायिक धारो, कुवा, विद्यालय, सडकलगायतमा छुवाछुतको आरोपमा हुने घटना स्वात्तै घटेका छन् । सट्टामा दलित गैरदलितबीच मित्रता र भाइचाराको सम्बन्ध बढेको छ । यस्तै अभियान अन्य समाजमा पनि चलाउने हो भने छुवाछुत र जातीय विभेदका कारण देशका विभिन्न ठाउँमा भएका हिंसात्मक घटनामा पक्कै कमी आउनेछ ।

         दलित मुक्तिका लागि दलित वर्गहरु नै सक्रिय भएर अगाडि आउनुपर्छ। कमसेकम दलित समुदाय भित्र कुनै किसिमको विभेद रहेन र ५० लाख जनता एक समुदाय भएर अघि बढे भने छुवाछुत को आयु धेरै दिन लम्बिन सक्दैन। त्यसैले सम्पुर्ण दलित समुदाय एकजुट हुनु अत्यन्त जरुरी छ। भगवत भक्तीमा उचो-नीचो छुवाछुत केहीको बन्देज छैन भक्त चाण्डाल नै किन नहोस आफ्नो पवित्र ....निधार र हस्तरेखाबाट आयु ज्ञान गराइनुको साथै स्वरोदय बिज्ञान को चित्रण गरिएको छ। यो त केबल निरंग्कुस हरु ले बनाएको नियम मात्र हो  ।

दलित समुदाय बिकाश केन्द्र